Sáu tuần cho một bộ môn đồ sộ như Enterprise Architecture (EA) thật sự là một thử thách lớn. Với 6 quyển tài liệu chính, 26 quyển hướng dẫn và số lượng template còn nhiều hơn, việc vừa đọc hiểu vừa giải case study buộc mình phải sắp xếp thời gian rất khoa học. Dù còn cảm giác “giật gấu vá vai”, điều mình tâm đắc nhất sau hành trình này là sự thay đổi sâu sắc trong tư duy và cách tiếp cận với các yêu cầu thay đổi (change requirement).
Nếu DITS (Digital & IT Strategy) ở trạm trước đã vẽ ra con đường chiến lược – cái WHAT và một nửa cái HOW – thì EA chính là tấm bản đồ quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1:500, chỉ rõ nửa cái HOW còn lại để biến chiến lược thành hiện thực.
EA: Cây cầu nối liền Tầm nhìn và Thực thi
Điều quan trọng cốt yếu là EA không làm thay đổi chiến lược, mà là người thực thi và chi tiết hóa nó. Đây là điểm vỡ lẽ lớn nhất của mình. Thay vì đi bắt bẻ chiến lược đúng hay sai, EA tập trung vào việc xác định năng lực (capability) hiện tại của tổ chức là gì, và để đạt được mục tiêu thì cần bổ sung, điều chỉnh những năng lực nào trong tương lai.
Từ đó, EA giúp trình bày một bức tranh rõ ràng cho chủ doanh nghiệp và các bên liên quan, để họ thấy được khoảng cách cần lấp đầy và quyết định xem có khả năng thực hiện hay không. EA không ghi đè lên chiến lược, mà là cây cầu vững chắc nhất nối liền tầm nhìn chiến lược với hoạt động thực thi.
ADM: Vòng lặp quản trị sự thay đổi linh hoạt
Trọng tâm của việc thực thi này chính là Architecture Development Method (ADM) – một quy trình lặp đi lặp lại để phát triển và quản lý kiến trúc. ADM không phải là một mô hình thác nước cứng nhắc, mà là một vòng lặp linh hoạt, cho phép chúng ta liên tục điều chỉnh và hoàn thiện kiến trúc qua từng giai đoạn. Vòng lặp này hoạt động xuyên suốt 4 lĩnh vực kiến trúc cốt lõi (BDAT: Business, Data, Application, Technology), đảm bảo rằng mọi khía cạnh của tổ chức đều được xem xét một cách đồng bộ và thống nhất để phục vụ cho mục tiêu chung.
Khả năng ứng dụng thực tiễn
EA không phải là khái niệm quá to tát. Quy mô của “enterprise” hoàn toàn phụ thuộc vào cách chúng ta định nghĩa và giới hạn phạm vi. Nó có thể là toàn bộ tập đoàn ở tầng chiến lược, là một danh mục sản phẩm ở tầng portfolio, hay có thể thu hẹp lại ở tầng giải pháp, thậm chí là một dự án cụ thể. Việc hiểu rằng scope (phạm vi) có thể đủ nhỏ để bắt đầu giúp mình gỡ bỏ rào cản tâm lý và thấy được tính ứng dụng thực tiễn của EA trong công việc hàng ngày.
Giá trị lớn nhất: Thay đổi lăng kính tư duy
Sáu tuần vỏn vẹn là quá ngắn để ngấm một bộ môn mà có người anh trong Ban huấn luyện đùa vui là phải mất ba năm mới thấu. Nhưng bằng việc giải quyết use case, thực hành, sai và sửa, ít nhiều mình đã thay đổi được lăng kính khi tiếp cận một bài toán. Giá trị lớn nhất không nằm ở việc thuộc lòng lý thuyết, mà là khả năng áp dụng nó.
Mình đã học được cách phải tìm kiếm capabilities ở đâu, trong people, process, resource và information. Rồi mapping (ánh xạ) nó với chuỗi giá trị (value stream), tìm kiếm khoảng trống (gap) giữa trạng thái hiện tại (current) và mục tiêu (target). Từ những phân tích đó, mới có thể xây dựng được một Lộ trình ứng viên (Candidate Roadmap) với các Khối giải pháp (Solution Building Block) cụ thể và khả thi.
Môn học kết thúc, nhưng hành trình kiến tạo chỉ mới bắt đầu. EA đã trang bị cho mình một lăng kính và một bộ công cụ mới để nhìn vào tổ chức – không chỉ là những gì đang vận hành, mà là tiềm năng mà nó có thể trở thành. Nó không chỉ là vẽ vời, mà là kiến tạo. Không chỉ là tài liệu, mà là con đường.
Nguyễn Tiến Đạt – Hạt giống mùa 9
Đơn vị công tác: FPT.DC5 – Trung tâm ứng dụng khoa học dữ liệu CADS
Vị trí: Product Owner
[VỀ CHÚNG TÔI]
– CIO Coaching là một chương trình phi lợi nhuận, huấn luyện các nhà quản lý và lãnh đạo số muốn trở thành CIO (Chief Information Officer – Giám đốc Công nghệ thông tin), CTO (Chief Technology Officer – Giám đốc Công nghệ).
– Đăng ký tuyển sinh ngay: https://ciocoaching.org/tuyen-sinh/
#CIOCoaching #CIOVietnam #Hạt_Giống_Lãnh_Đạo_CNTT
