Trong bối cảnh VUCA (Volatility – Biến động, Uncertainty – Bất định, Complexity – Phức tạp, Ambiguity – Mơ hồ), mọi tổ chức đều đối diện với áp lực thay đổi không ngừng. Thời buổi cá nhanh nuốt cá chậm chứ không còn là cá lớn nuốt cá bé. Làm sao để thay đổi nhưng không bị loay hoay mất phương hướng? Làm sao để những quyết định công nghệ, tổ chức luôn gắn chặt với mục tiêu kinh doanh?
Câu trả lời nằm ở Enterprise Architecture (EA).
EA chính là bản kiến trúc tổng thể của tổ chức. Nói một cách dễ hiểu, EA giống như một bản thiết kế kiến trúc của một ngôi nhà, nhưng thay vì là gạch, thép, bê tông, điện, nước, thì EA “thiết kế” là tập hợp của Business, Data, Application, Technology (BDAT). Nhờ đó, tổ chức có thể quản lý sự thay đổi một cách có hệ thống, đảm bảo mọi quyết định, cải tiến, dự án, công nghệ mới đều phục vụ mục tiêu chung.
TOGAF VÀ ADM: BẢN THIẾT KẾ DẪN DẮT SỰ THAY ĐỔI
Để tạo ra và duy trì bản thiết kế này, các “Kiến trúc sư” sử dụng TOGAF (The Open Group Architecture Framework), một framework chuẩn mực và thực tiễn. TOGAF cung cấp một phương pháp giúp nhìn vấn đề một cách “kiến trúc”, logic và đơn giản: để tổ chức đạt được mục tiêu thì tổ chức cần có các Capability (Năng lực) tương ứng.
Trong module này, CIO Coaching SS09 nghiên cứu ADM (Architecture Development Method), giúp tổ chức:
- Vẽ ra kiến trúc (EA) phù hợp với mục tiêu kinh doanh.
- Hiện thực hoá kiến trúc đó thông qua các Architecture Building Blocks, Solution Building Blocks, Roadmap, Work Package…
- Duy trì và điều chỉnh kiến trúc trong suốt vòng đời.
Nếu Digital & IT Strategy (DITS) cho chúng ta “nửa chữ How đầu tiên” – chiến lược CNTT phải gắn với kinh doanh, thì EA và TOGAF là câu trả lời cho “nửa chữ How còn lại” – làm sao để biến chiến lược thành một hệ thống, một kế hoạch có thể thực thi và quan trọng là không rời xa mục tiêu của tổ chức.
EA: KHÔNG CHỈ LÀ THIẾT KẾ, MÀ LÀ TƯ DUY KIẾN TRÚC
Đối với mình, EA không chỉ là bản thiết kế, mà là một sự thay đổi tư duy sâu sắc:
- EA là tư duy kiến trúc để giải quyết vấn đề: Thay vì sử dụng kiến thức quen thuộc nhất (ví dụ: IT) để giải quyết, tư duy kiến trúc cho chúng ta có cái nhìn toàn cảnh và dài hạn, lời giải được đưa ra sau cùng. Càng nhiều góc nhìn “tốt”, sự việc càng nhìn rõ ràng hơn.
- Giải pháp phải bám vào mục tiêu business: Một cạm bẫy quen thuộc của người làm IT là quá tập trung vào công nghệ. Mình từng nghĩ cứ tối ưu hệ thống, theo đuổi công nghệ mới là đủ. Nhưng qua EA, mình hiểu được rằng: nếu giải pháp không giải quyết được nhu cầu hoặc mục tiêu kinh doanh, thì mọi nỗ lực công nghệ đều trở thành “đẹp nhưng vô dụng”.
- Kế hoạch phải gắn liền với capability: Kế hoạch phải được xây dựng dựa trên khả năng thực tế – về con người, quy trình, thông tin và resource (nguồn lực). Đây là một thay đổi tư duy quan trọng: không chỉ vẽ bản đồ, hãy đo xem đôi chân của mình có đi được con đường đó hay không.
- “Plans are useless, but planning is everything.”: Bản vẽ kiến trúc có thể thay đổi khi môi trường biến động, nhưng quá trình vẽ ra bản kiến trúc đó giúp mình hiểu rõ mục tiêu, nguồn lực và kịch bản ứng phó. Chính “planning” mới tạo ra năng lực thích nghi – điều cốt lõi mà EA hướng tới trong môi trường VUCA.
BÀI HỌC VỀ TEAMWORK TỪ CASE STUDY
Bên cạnh việc nghiên cứu lý thuyết, nhóm mình thực hiện case study về LEGO Farm – một công ty chuyên bán nông sản đến tay người tiêu dùng. Thú thật, team đã làm rất nhiều nhưng chưa thực sự làm tốt. Sự phối hợp còn rời rạc, và kết quả cuối cùng chưa làm mọi người hoàn toàn hài lòng.
Nhưng chính điều đó lại là trải nghiệm đáng giá: mình nhận ra rằng để một team đạt “high performance”, không chỉ cần kiến thức chuyên môn, mà còn phải có sự gắn kết, phân vai rõ ràng, và áp dụng kỹ năng leadership trong việc khơi dậy sức mạnh tập thể. Nếu EA hướng dẫn cách “kiến trúc” doanh nghiệp, thì trải nghiệm này nhắc nhở rằng xây dựng một team hiệu suất cao cũng cần tư duy kiến trúc: phải hiểu điểm mạnh – điểm yếu, phải thiết kế sự phối hợp, và phải cùng nhau bám sát mục tiêu chung.
Tác giả: Võ Trọng Thư – SS09
Đơn vị công tác: GreenNode
Vị trí công tác: Head of AILab
[VỀ CHÚNG TÔI]
– CIO Coaching là một chương trình phi lợi nhuận, huấn luyện các nhà quản lý và lãnh đạo số muốn trở thành CIO (Chief Information Officer – Giám đốc Công nghệ thông tin), CTO (Chief Technology Officer – Giám đốc Công nghệ).
– Đăng ký tuyển sinh ngay: https://ciocoaching.org/tuyen-sinh/
#CIOCoaching #CIOVietnam #Hạt_giống_lãnh_đạo_CNTT
