Nếu có một môn học khiến tôi đi qua đủ mọi cung bậc cảm xúc – từ mệt mỏi, bối rối đến nhẹ nhõm và bật cười vì “qua môn”, thì chắc chắn đó là Hệ thống Thông tin Quản lý – MIS. Hành trình học MIS với nhóm tôi không khác gì một chuyến trekking đêm giữa núi rừng, với vài cây đèn pin là kiến thức lý thuyết, bản đồ là bộ công cụ phân tích, và điều quan trọng nhất: niềm tin vào nhau.
Chúng tôi là nhóm Top 1 – nhưng xin nhấn mạnh, cái “Top” này không tự nhiên mà có. Đó là cả một chuỗi những bối rối, tranh luận, rework và cuối cùng là “ngộ” ra điều cốt lõi của môn học: MIS không phải là một hệ thống máy móc khô khan, mà là một nghệ thuật tích hợp giữa con người – tổ chức – công nghệ để hỗ trợ ra quyết định kinh doanh hiệu quả.
Tuần 1: MIS là gì? – Tranh luận bất tận và vẫn mông lung
Ngay tuần đầu, nhóm Top 1 tụ họp đầy khí thế. Nhưng ngay khi bắt tay vào làm việc, cả team nhanh chóng rơi vào vòng xoáy… định nghĩa. MIS là gì? Là phần mềm ERP? Là dữ liệu? Là hệ thống báo cáo? Hay là tất cả? Càng nói càng loạn. Càng tranh luận càng thấy mông lung. Mặc dù lý thuyết đã được trình bày, nhưng cảm giác như mọi thứ vẫn đang trôi nổi trên mây. Và đó chính là tuần lễ của “định hình tư duy” – không rõ ràng, nhưng rất cần thiết.
Tuần 2: Vỡ òa nhận thức – Hóa ra không phải phần mềm, mà là tư duy hệ thống
Sau những tranh cãi bất tận của tuần 1, nhóm tôi dần hiểu ra: MIS không đơn thuần là phần mềm hay hệ thống báo cáo, mà là một phương tiện chiến lược để doanh nghiệp ra quyết định thông minh hơn. Chúng tôi lần đầu tiếp cận rõ ràng với sáu bước triển khai MIS: Engage – Plan – Design – Obtain – Deliver – Improve – và mỗi bước không phải chỉ để “làm cho có”, mà là đại diện cho một quá trình quản lý thay đổi toàn diện.
Tuần 3: Những gì tưởng là hiểu – hóa ra chỉ là lớp vỏ
Cảm giác “hiểu rồi” chỉ kéo dài được một tuần. Tuần 3 đến – và như một cú tát tỉnh người: những gì chúng tôi tự tin là đúng hóa ra chỉ mới là bề nổi. Chính tôi đã phải rework offline cùng Ban huấn luyện, để bóc tách từng tầng logic, lật lại cách đặt vấn đề, và định hình lại toàn bộ giải pháp hệ thống. Từ đó, tôi nhận ra: xây dựng MIS không chỉ cần kiến thức mà còn cần góc nhìn đa chiều – từ nghiệp vụ, tổ chức đến công nghệ, và phải biết đặt câu hỏi đúng.
Tuần 4: Về đích – Và một cuộc tranh luận nảy lửa khi tôi… vắng mặt
Cả nhóm về đích bằng tất cả sự nỗ lực và tiến bộ. Tuy nhiên, highlight lớn nhất của tuần lại đến vào một ngày thứ Hai định mệnh, khi tôi không có mặt. Nhóm… tranh luận “nảy lửa”, kéo dài liên tục, và cuối cùng, tôi nhận ra một điều quan trọng khi nghe mọi người kể lại: “Có vẻ… vấn đề của nhóm là… tôi.” =)) Tôi nói đùa vậy thôi, nhưng thực tế thì đúng là tôi quá “chi phối” cuộc họp, khiến nhiều lúc những góc nhìn khác bị lu mờ. Nhờ một lần vắng mặt ấy, cả nhóm mới bùng nổ trao đổi, phản biện đa chiều, và từ đó tôi học được thêm một bài học về vai trò lắng nghe và nhường không gian cho đồng đội phát triển.
Tư duy hệ thống: MIS là nghệ thuật tích hợp, không phải công nghệ đơn lẻ
Sau cả quá trình, tôi rút ra rằng: MIS không phải là một phần mềm đắt tiền hay một bảng Excel cầu kỳ, mà là một hệ thống hỗ trợ ra quyết định quản trị, được xây dựng dựa trên ba trụ cột: tổ chức – quản lý – công nghệ.
MIS được vận hành bởi năm thành phần cốt lõi:
- Con người
- Dữ liệu
- Phần mềm
- Phần cứng
- Kênh giao tiếp – thiếu một là hệ thống sẽ “lạc nhịp”.
MIS tồn tại ở ba cấp độ:
- Tác nghiệp (dữ liệu có cấu trúc)
- Quản lý (dữ liệu bán cấu trúc)
- Chiến lược (dữ liệu phi cấu trúc)
Tương ứng với mô hình DIKW kinh điển: Data → Information → Knowledge → Wisdom – hay dân dã gọi là: Từ số → ra ngô → hiểu bắp → hành động.
Lời kết: Môn học không chỉ là hệ thống – mà là cách sống, cách phối hợp
Một người trong nhóm từng nói: “Hãy nhớ lại mục tiêu ban đầu.” Và câu nói ấy trở thành “kim chỉ nam” của cả nhóm – để đi từ mông lung ban đầu đến sự tỉnh táo, đồng lòng và về đích. MIS, với tôi, không còn là “môn học công nghệ”, mà là bài học quản trị tư duy, kỷ luật học nhóm và cả kỹ năng làm việc trong môi trường áp lực cao. Còn nhóm Top 1 của tôi? Sau tất cả, chúng tôi hiểu rằng top chỉ là kết quả – còn quá trình mới là thứ tạo nên bản lĩnh và ký ức khó quên nhất.
Tác giả: Nguyễn Minh Ngọc – SS09
Đơn vị công tác: Công ty Cổ phần Onemount
Vị trí: PMO Director
——————————————————————————————————
[VỀ CHÚNG TÔI]
– CIO Coaching là một chương trình phi lợi nhuận, huấn luyện các nhà quản lý và lãnh đạo số muốn trở thành CIO (Chief Information Officer – Giám đốc Công nghệ thông tin), CTO (Chief Technology Officer – Giám đốc Công nghệ).
– Đăng ký tuyển sinh ngay: https://ciocoaching.org/tuyen-sinh/
#CIOCoaching
#CIOVietnam
#Hạt_giống_lãnh_đạo_CNTT
