Hệ Thống Thông Tin Quản Lý – MIS: Ma trận tư duy và sức mạnh “tình bạn”

Doan Phong

Sáu tuần qua, có một môn học kéo tôi vào một cuộc phiêu lưu, nơi bản đồ là những trang slide chi chít chữ, la bàn là những cuộc tranh luận không hồi kết, và “kho báu” là những khoảnh khắc “aha!”. Đó chính là Hệ Thống Thông Tin Quản Lý – MIS. Hành trình này không chỉ là của riêng tôi, mà là của cả team, mỗi thành viên trong nhóm vừa là người đồng hành, vừa là người dẫn đường, là người phản biện gay gắt nhất và là những người kiên nhẫn khi nghe tôi lải nhải về MIS, về “chiến lược” suốt sáu tuần 

Chương 1: Rework và những đêm dài hơn thế kỷ

“Một môn dễ”, anh Mike nói liên tục. Không, “Rework” đã mỉm cười ngay sau buổi trình bày đầu tiên. Slide của nhóm, dù đã thức đêm tô vẽ, trở nên lạc lõng như một du khách không biết tiếng bản địa giữa khu chợ ồn ào. Cảm giác thật khó tả, như vừa leo lên đỉnh núi đã bị đẩy xuống chân đồi để… leo lại từ đầu, nhưng lần này phải mang thêm đá.

Những tuần tiếp theo là chuỗi ngày làm bạn với cà phê và những cuộc họp kéo dài tới canh ba. “MIS là gì?” – câu hỏi nghe đơn giản lại khó trả lời như đi lạc vào mê cung. Là phần mềm kế toán? Là mấy cái biểu đồ Excel? Hay là một công cụ toàn năng nào đó mà doanh nghiệp nào cũng cần?

“Thế theo em bà bán trà đá có MIS không?”, anh Quyết hỏi? “Aha moment” đầu tiên trong quá trình học MIS của tôi. Có những lúc, tôi cảm giác như mình đang cố gắng lắp ráp một con tàu vũ trụ chỉ với sách hướng dẫn viết bằng ngôn ngữ cổ đại. =)) Slide toàn mấy cái Principles khó hiểu mà =))

Chương 2: Vũ khí và sức mạnh tình bạn (tinh thần đồng đội ấy)

Những “vũ khí” đầu tiên bắt đầu xuất hiện. Sáu bước triển khai MIS (Engage – Plan – Design – Obtain – Deliver – Improve) không còn là những thứ khô khan mà dần trở thành kim chỉ nam. Những mô hình như Business Model Canvas, Balanced Scorecard như những tấm bản đồ chi tiết hơn, giúp chúng tôi định vị được vấn đề của doanh nghiệp – và vạch ra đường đi nước bước. Chúng tôi nhận ra nhiều công ty có khuynh hướng quản lý doanh nghiệp chỉ dựa đơn thuần vào chỉ số tài chính. Chỉ số tài chính chỉ giúp cho chúng ta biết điều gì đã xảy ra trong quá khứ, nơi mà hoạt động kinh doanh đã xảy ra, nhưng không có tính dự đoán về tương lai hoạt động của doanh nghiệp. BSC là một hệ thống chỉ số ở tầm chiến lược giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và chắc chắn qua cả bốn khía cạnh: tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ, học tập & phát triển.

Nhóm chúng tôi, từ những bất đồng dần “norming”. Có đêm, cuộc tranh luận về việc nên chọn giải pháp nào, phân tích dữ liệu ra sao tưởng như không có hồi kết.

Chương 3: MIS không phải là phép thuật mà là nghệ thuật

Lên bờ xuống ruộng với rework, qua những đêm dài, bức tranh về MIS dần trở nên rõ nét. Tôi nhận ra, MIS không phải là một cây đũa thần có thể biến mọi vấn đề của doanh nghiệp tan biến trong nháy mắt. Nó cũng không đơn thuần là những dòng code hay những phần mềm đắt đỏ.

MIS, hóa ra, là một nghệ thuật của sự tích hợp.

Nó được xây dựng trên ba trụ cột vững chắc: Tổ Chức (con người, quy trình), Quản Lý (chiến lược, ra quyết định) và Công Nghệ (công cụ hỗ trợ). Nó được vận hành bởi năm thành phần cốt lõi: People, Data, Software, Hardware, Network. Và nó tồn tại ở ba cấp độ, từ những việc nhỏ nhặt hàng ngày đến những quyết định mang tính sống còn: Từ Vận hành đến Quản lý và tới Chiến lược. Tất cả đều tuân theo dòng chảy kỳ diệu của mô hình DIKW: từ những Dữ liệu (Data) rời rạc, qua xử lý thành Thông tin (Information) có ý nghĩa, được chắt lọc thành Tri thức (Knowledge) và cuối cùng, thăng hoa thành Sự Thông thái (Wisdom) trong mỗi quyết định. Ví dụ lớn nhất vẫn là từ anh Quyết khi anh hỏi tôi: “Đưa cho em 500k thì em làm gì để ra quyết định chiến lược với nó?”. Nghĩ lại vẫn thấy hay quá hay hihi.

Chương 4: Về đích và những gì còn đọng lại.

Ngày bảo vệ (và rework) cuối cùng cũng đến. Dù kết quả có thể chưa phải là hoàn hảo nhất, nhưng cảm giác nhẹ nhõm và tự hào khi chúng tôi đã cùng nhau đi hết chuyến phiêu lưu, không ai bị bỏ lại phía sau.

MIS không chỉ dạy tôi về hệ thống thông tin. Nó dạy tôi cách tư duy một cách có hệ thống, cách nhìn nhận vấn đề đa chiều, và quan trọng hơn cả, là giá trị của sự lắng nghe, thấu hiểu và cộng tác. Những buổi “cày” nhóm, những lần tranh luận không hồi kết, những khoảnh khắc cùng nhau “vỡ òa” khi tìm ra giải pháp – tất cả đã trở thành những kỷ niệm không quên.

Các Coach ở môn MIS, với tôi, là những người thầy nghiêm khắc nhưng tận tâm. Thầy không cho bạn “cá”, mà bắt bạn phải tự học cách làm “cần câu” và kiên nhẫn ngồi chờ “cá” đớp mồi. Ban đầu có thể thấy khó khăn, thậm chí là oải, nản, bế tắc, struggling hay không còn tin vào bản thân, nhưng khi đã “câu” được con cá đầu tiên, cảm giác thật sự rất đã.

MIS có khó không, “Có, khó, nhưng đáng!”. Dù “ma trận” có phức tạp đến đâu, chỉ cần cùng nhau, chúng ta sẽ tìm được lối ra.

Tác giả: Lê Trọng Minh – SS09 

Đơn vị công tác: MindShift Vietnam 

Vị trí: Founder

————————————————————————————————————————-

[VỀ CHÚNG TÔI]

– CIO Coaching là một chương trình phi lợi nhuận, huấn luyện các nhà quản lý và lãnh đạo số muốn trở thành CIO (Chief Information Officer – Giám đốc Công nghệ thông tin), CTO (Chief Technology Officer – Giám đốc Công nghệ).

– Đăng ký tuyển sinh ngay: https://ciocoaching.org/tuyen-sinh/

#CIOCoaching 

#CIOVietnam 

#Hạt_giống_lãnh_đạo_CNTT

Chương trình CIO Coaching sẽ giúp bạn phát triển chân dung CIO và các vị trí quản lý CNTT của chính mình. Hệ thống hoá tất cả kinh nghiệm để chuyển hoá thành các năng lực trọng yếu giúp thành công trong tương lai.

Theo dõi

Ghi danh - ứng tuyển

Copyright @2025  All Right Reserved – Designed and Developed by CIOCoaching.org